Saraswati Chalisa, a revered hymn dedicated to Goddess Saraswati, celebrates her divine wisdom and blessings.
With verses resonating in both Hindi and English, this devotional chant invokes the goddess's grace for knowledge and creativity. Let's delve into the spiritual essence of Saraswati Chalisa through its verses.
श्री सरस्वती चालीसा हिंदी में
॥ दोहा ॥
जनक जननि पद्मरज,
निज मस्तक पर धरि ।
बन्दौं मातु सरस्वती,
बुद्धि बल दे दातारि ॥
पूर्ण जगत में व्याप्त तव,
महिमा अमित अनंतु।
दुष्जनों के पाप को,
मातु तु ही अब हन्तु ॥
॥ चालीसा ॥
जय श्री सकल बुद्धि बलरासी ।
जय सर्वज्ञ अमर अविनाशी ॥
जय जय जय वीणाकर धारी ।
करती सदा सुहंस सवारी ॥
रूप चतुर्भुज धारी माता ।
सकल विश्व अन्दर विख्याता ॥4
जग में पाप बुद्धि जब होती ।
तब ही धर्म की फीकी ज्योति ॥
तब ही मातु का निज अवतारी ।
पाप हीन करती महतारी ॥
वाल्मीकिजी थे हत्यारा ।
तव प्रसाद जानै संसारा ॥
रामचरित जो रचे बनाई ।
आदि कवि की पदवी पाई ॥8
कालिदास जो भये विख्याता ।
तेरी कृपा दृष्टि से माता ॥
तुलसी सूर आदि विद्वाना ।
भये और जो ज्ञानी नाना ॥
तिन्ह न और रहेउ अवलम्बा ।
केव कृपा आपकी अम्बा ॥
करहु कृपा सोइ मातु भवानी ।
दुखित दीन निज दासहि जानी ॥12
पुत्र करहिं अपराध बहूता ।
तेहि न धरई चित माता ॥
राखु लाज जननि अब मेरी ।
विनय करउं भांति बहु तेरी ॥
मैं अनाथ तेरी अवलंबा ।
कृपा करउ जय जय जगदंबा ॥
मधुकैटभ जो अति बलवाना ।
बाहुयुद्ध विष्णु से ठाना ॥16
समर हजार पाँच में घोरा ।
फिर भी मुख उनसे नहीं मोरा ॥
मातु सहाय कीन्ह तेहि काला ।
बुद्धि विपरीत भई खलहाला ॥
तेहि ते मृत्यु भई खल केरी ।
पुरवहु मातु मनोरथ मेरी ॥
चंड मुण्ड जो थे विख्याता ।
क्षण महु संहारे उन माता ॥20
रक्त बीज से समरथ पापी ।
सुरमुनि हदय धरा सब काँपी ॥
काटेउ सिर जिमि कदली खम्बा ।
बारबार बिन वउं जगदंबा ॥
जगप्रसिद्ध जो शुंभनिशुंभा ।
क्षण में बाँधे ताहि तू अम्बा ॥
भरतमातु बुद्धि फेरेऊ जाई ।
रामचन्द्र बनवास कराई ॥24
एहिविधि रावण वध तू कीन्हा ।
सुर नरमुनि सबको सुख दीन्हा ॥
को समरथ तव यश गुन गाना ।
निगम अनादि अनंत बखाना ॥
विष्णु रुद्र जस कहिन मारी ।
जिनकी हो तुम रक्षाकारी ॥
रक्त दन्तिका और शताक्षी ।
नाम अपार है दानव भक्षी ॥28
दुर्गम काज धरा पर कीन्हा ।
दुर्गा नाम सकल जग लीन्हा ॥
दुर्ग आदि हरनी तू माता ।
कृपा करहु जब जब सुखदाता ॥
नृप कोपित को मारन चाहे ।
कानन में घेरे मृग नाहे ॥
सागर मध्य पोत के भंजे ।
अति तूफान नहिं कोऊ संगे ॥32
भूत प्रेत बाधा या दुःख में ।
हो दरिद्र अथवा संकट में ॥
नाम जपे मंगल सब होई ।
संशय इसमें करई न कोई ॥
पुत्रहीन जो आतुर भाई ।
सबै छांड़ि पूजें एहि भाई ॥
करै पाठ नित यह चालीसा ।
होय पुत्र सुन्दर गुण ईशा ॥36
धूपादिक नैवेद्य चढ़ावै ।
संकट रहित अवश्य हो जावै ॥
भक्ति मातु की करैं हमेशा ।
निकट न आवै ताहि कलेशा ॥
बंदी पाठ करें सत बारा ।
बंदी पाश दूर हो सारा ॥
रामसागर बाँधि हेतु भवानी ।
कीजै कृपा दास निज जानी ॥40
॥दोहा॥
मातु सूर्य कान्ति तव,
अन्धकार मम रूप ।
डूबन से रक्षा करहु,
परूँ न मैं भव कूप ॥
बलबुद्धि विद्या देहु मोहि,
सुनहु सरस्वती मातु ।
राम सागर अधम को,
आश्रय तू ही देदातु ॥
Maa Saraswati Chalisa In English
॥ Doha ॥
Janak Janani Padmaraj, Nij Mastak Par Dhari ।
Bandaun Matu Saraswati, Buddhi Bal De Datari ॥
Poorn Jagat Mein Vyapt Tav, Mahima Amit Anantu ।
Dushjanon Ke Pap Ko, Matu Tu Hi Ab Hantu ॥
॥ Chalisa ॥
Jai Shri Sakal Buddhi Balarasi ।
Jai Sarvagy Amar Avinashi ॥
Jai Jai Jai Vinakar Dhari ।
Karati Sada Suhans Savari ॥ 1 ॥
Roop Chaturbhuj Dhari Mata ।
Sakal Vishv Andar Vikhyata ॥
Jag Mein Pap Buddhi Jab Hoti ।
Tab Hi Dharm Ki Phiki Jyoti ॥ 2 ॥
Tab Hi Matu Ka Nij Avatari ।
Pap Hin Karati Mahatari ॥
Valmikiji the Hatyara ।
Tav Prasad Janai Sansara ॥ 3 ॥
Ramacharit Jo Rache Banai ।
Adi Kavi Ki Padavi Pai ॥
Kalidas Jo Bhaye Vikhyata ।
Teri Krpa Drshti Se Mata ॥ 4 ॥
Tulasi Soor Adi Vidvana ।
Bhaye Aur Jo Gyani Nana ॥
Tinh Na Aur Raheu Avalamba ।
Kev Krpa Apaki Amba ॥ 5 ॥
Karahu Krpa Soi Matu Bhavani ।
Dukhit Deen Nij Dasahi Jani ॥
Putr Karahin Aparadh Bahoota ।
Tehi Na Dhari Chit Mata ॥ 6 ॥
Rakhu Laj Janani Ab Meri ।
Vinay Karun Bhanti Bahu Teri ॥
Main Anath Teri Avalamba ।
Krpa Karu Jai Jai Jagadamba ॥ 7 ॥
Madhukaitabh Jo Ati Balavana ।
Bahuyuddh Vishnu Se Thana ॥
Samar Hajar Panch Mein Ghora ।
Phir Bhi Mukh Unase Nahin Mora ॥ 8 ॥
Matu Sahay Kinh Tehi Kala ।
Buddhi Viparit Bhi Khalahala ॥
Tehi Te Mrtyu Bhi Khal Keri ।
Puravahu Matu Manorath Meri ॥ 9 ॥
Chand Mund Jo the Vikhyata ।
Kshan Mahu Sanhare Un Mata ॥
Rakt Bij Se Samarath Papi ।
Suramuni Haday Dhara Sab Kanpi ॥ 10 ॥
Kateu Sir Jimi Kadali Khamba ।
Barabar Bin Vaun Jagadamba ॥
Jagaprasiddh Jo Shumbhanishumbha ।
Kshan Mein Bandhe Tahi Too Amba ॥ 11 ॥
Bharatamatu Buddhi Phereoo Jai ।
Ramachandr Banavas Karai ॥
Ehividhi Ravan Vadh Too Kinha ।
Sur Naramuni Sabako Sukh Dinha ॥ 12 ॥
Ko Samarath Tav Yash Gun Gana ।
Nigam Anadi Anant Bakhana ॥
Vishnu Rudr Jas Kahin Mari ।
Jinaki Ho Tum Rakshakari ॥ 13 ॥
Rakt Dantika Aur Shatakshi ।
Nam Apar Hai Danav Bhakshi ॥
Durgam Kaj Dhara Par Kinha ।
Durga Nam Sakal Jag Linha ॥ 14 ॥
Durg Adi Harani Too Mata ।
Krpa Karahu Jab Jab Sukhadata ॥
Nrp Kopit Ko Maran Chahe ।
Kanan Mein Ghere Mrg Nahe ॥ 15 ॥
Sagar Madhy Pot Ke Bhanje ।
Ati Toophan Nahin Kooo Sange ॥
Bhoot Pret Badha Ya Duhkh Mein ।
Ho Daridr Athava Sankat Mein ॥ 16 ॥
Nam Jape Mangal Sab Hoi ।
Sanshay Isamen Kari Na Koi ॥
Putrahin Jo Atur Bhai ।
Sabai Chhandi Poojen Ehi Bhai ॥ 17 ॥
Karai Path Nit Yah Chalisa ।
Hoy Putr Sundar Gun Isha ॥
Dhoopadik Naivedya Chadhavai ।
Sankat Rahit Avashy Ho Javai ॥ 18 ॥
Bhakti Matu Ki Karain Hamesha ।
Nikat Na Avai Tahi Kalesha ॥
Bandi Path Karen Sat Bara ।
Bandi Pash Door Ho Sara ॥ 19 ॥
Ramasagar Bandhi Hetu Bhavani ।
Kijai Krpa Das Nij Jani ।
॥ Doha ॥
Matu Soory Kanti Tav, Andhakar Mam Roop ।
Dooban Se Raksha Karahu Paroon Na Main Bhav Koop ॥
Balabuddhi Vidya Dehu Mohi, Sunahu Sarasvati Matu ।
Ram Sagar Adham Ko Ashray Too Hi Dedatu ॥
Saraswati Chalisa encapsulates the essence of devotion and reverence towards Goddess Saraswati, the embodiment of divine wisdom and creativity.
Through its verses, devotees seek blessings and inspiration for knowledge and creativity from the goddess, inspiring them towards academic excellence and artistic expression.
Regular recitation of Saraswati Chalisa invites the blessings and grace of Goddess Saraswati, guiding us towards intellectual growth and spiritual enlightenment.
Let us immerse ourselves in the divine wisdom of Saraswati Chalisa, invoking blessings and creativity in our lives.